2007/07/27

Referencias (y menciones)

Ea zerbait ganorazkoagoa egiten dudan gaur... Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkariari egingo diot tira, gaur argitaratu baita 118/2007 DEKRETUA, uztailaren 17koa, lana eta familia bateragarri egiteko neurriak arautzen dituena. Gai interesgarria, ezta?

Irakurtzen hasi, eta referencia hitzaren erabilera jakin batekin egin dut topo. Berehala, Zuzenbideko Euskararen Mintegian guk itzulitako pasarte bat etorri zait gogora. Hartan mención ageri da, baina ikusi nahi dudanerako gauza bera direla uste dut, ñabardurak ñabardura.

Si la sentencia de suplicación reconociera el derecho a percibir pensiones y subsidios se harán los ingresos o aportarán las certificaciones que para recurrir en suplicación exige el artículo 192 de esta Ley, en el modo que en él se establece, debiendo entenderse hechas a la Sala de lo Social del Tribunal Superior de Justicia las menciones que al Juzgado se contienen en dicho precepto.

Pentsioak eta sorospenak jasotzeko eskubidea aitortzen badu erregutze-errekurtsoak, errekurtso hori jartzeko lege honen 192. artikuluan eskatzen diren diru-sarrerak egin edo ziurtagiriak aurkeztu beharko dira, han ezarritako moduan, epaitegi dioen tokian justizia-auzitegi nagusiko gizarte-arloko sala dioela harturik.

Gaurko dekretuko pasartea, berriz, honako hau da:

2. artikulua.– II. eta V. kapituluetan bilduta dauden erreferentzien esanahia.

1.– Amari edo aitari -naturala edo adopziokoa- buruzko erreferentziek tutoretzapearen edo familia-harrera iraunkorrean edo adoptatu aurrekoaren arabera adingabeen zaintza esleituta daukatenak ere bilduko dituzte.

2.– Seme-alabei buruzko erreferentziak naturaz, edo adopzioz seme-alabak direnei ere, betiere adingabeak, eginikotzat hartuko dira, baita tutoretzapekoak edo familia harrerakoak (iraunkorra edo adopzio aurrekoa) direnei eginikotzat ere.

3. artikulua.– V. kapituluan bilduta dauden erreferentzien esanahia.

1.– Familia-unitateari buruzko erreferentziak, bestalde, onuradunak, horren ezkontideak -tartean banantzerik edo dibortziorik izan ez bada- edo onuradunarekin izatezko bikotekide gisa bizi ohi denak -betiere behar bezala egiaztatzen bada- eta seme-alabek -baldin eta onuradunak haien gaineko zaintza eta babespea baditu eta bizileku berean bizi badira- osatzen duten familia-unitateari eginikotzat hartuko dira.

2.– Aitari edo amari buruzko erreferentziak honako hauei eginikotzat hartuko dira:

– Semearen edo alabaren zaintza eta babespea duenari.

– Aurrekoarekin bizi denari, ezkontidea zein izatezko bikotekidea izan.

– Familia-harreraren edo tutoretzaren kasuetan, adingabearen zaintza dutenei, eta, hala badagokio, haien ezkontide edo izatezko bikotekideei.

Artículo 2.– Significado de las referencias contenidas los Capítulos II y IV.

1.– Las referencias relativas al padre o a la madre, tanto por naturaleza como por adopción, comprenderán, también, a las personas que tengan atribuida la guarda de personas menores de edad en virtud de tutela o acogimiento familiar permanente o preadoptivo.

2.– Las referencias relativas a hijo o hija se entenderán hechas a las personas que lo sean por naturaleza o por adopción pero siempre menores de edad, y comprenderán, también, a las sometidas a tutela o a acogimiento familiar permanente o preadoptivo.

Artículo 3.– Significado de las referencias contenidas en el Capítulo V.

1.– Las referencias relativas a la unidad familiar se entienden realizadas a la compuesta por la persona beneficiaria, su cónyuge, si no media separación o divorcio, o la persona con quien conviva como pareja de hecho de forma habitual, siempre que quede debidamente acreditado, así como los hijos y las hijas sobre los que tengan atribuida la guarda y custodia y convivan en el mismo domicilio.

2.– Las referencias relativas al padre o a la madre se entienden realizadas a:

– A quien ostente la guarda y custodia del hijo o de la hija.

– A la persona que convive con el anterior, sea como cónyuge o como pareja de hecho.

– En el supuesto de acogimiento familiar o tutela, a las personas que ostenten la guarda del menor y, en su caso, a sus cónyuges o a sus parejas de hecho.

Kasu guztietan erreferentzia ordaina eman da, eta horren bi ondorio behintzat aztertzekoak iruditzen zaizkit: esapidearen naturaltasuna, batetik, eta sintaxia, bestetik. Goian aipaturiko pasartearen ildotik (baina ez hitz berberekin), beste aukera bat probatzera ausartu naiz. Euskarazko bi testuak jarriko ditut orain elkarren ondoan:

2. artikulua.– II. eta V. kapituluetan bilduta dauden erreferentzien esanahia.

1.– Amari edo aitari -naturala edo adopziokoa- buruzko erreferentziek tutoretzapearen edo familia-harrera iraunkorrean edo adoptatu aurrekoaren arabera adingabeen zaintza esleituta daukatenak ere bilduko dituzte.

2.– Seme-alabei buruzko erreferentziak naturaz, edo adopzioz seme-alabak direnei ere, betiere adingabeak, eginikotzat hartuko dira, baita tutoretzapekoak edo familia harrerakoak (iraunkorra edo adopzio aurrekoa) direnei eginikotzat ere.

3. artikulua.– V. kapituluan bilduta dauden erreferentzien esanahia.

1.– Familia-unitateari buruzko erreferentziak, bestalde, onuradunak, horren ezkontideak -tartean banantzerik edo dibortziorik izan ez bada- edo onuradunarekin izatezko bikotekide gisa bizi ohi denak -betiere behar bezala egiaztatzen bada- eta seme-alabek -baldin eta onuradunak haien gaineko zaintza eta babespea baditu eta bizileku berean bizi badira- osatzen duten familia-unitateari eginikotzat hartuko dira.

2.– Aitari edo amari buruzko erreferentziak honako hauei eginikotzat hartuko dira:

– Semearen edo alabaren zaintza eta babespea duenari.

– Aurrekoarekin bizi denari, ezkontidea zein izatezko bikotekidea izan.

– Familia-harreraren edo tutoretzaren kasuetan, adingabearen zaintza dutenei, eta, hala badagokio, haien ezkontide edo izatezko bikotekideei.

2. artikulua.– II. eta V. kapituluetako hitz batzuen adiera.

1.– Ama edo aita —naturala edo adopziozkoa— esaten denean, aintzat hartzen dira tutoretzapearen edo familia-harrera iraunkorrean edo adoptatu aurrekoan adingabeen zaintza esleitua dutenak ere.

2.– Seme edo alaba esatean, aintzat hartzen dira naturalak nahiz adopziozkoak, betiere adingabeak badira, eta orobat tutoretzapekoak eta familia harrerakoak (harrera iraunkorra nahiz adopzio aurrekoa).


3. artikulua.–
V. kapituluko hitz batzuen adiera.


1.– Familia-unitate esaten denean, hauek osaturiko unitatea hartzen da aintzat: onuraduna, haren ezkontidea —banantzerik edo dibortziorik izan ez bada— edo harekin izatezko bikotekide gisa bizi (ohi??) dena —behar bezala egiaztatzen bada— eta seme-alabak —onuradunak haien gaineko zaintza eta babespea baditu eta bizileku berean bizi badira—.

2.– Aita edo ama esaten denean, hauek hartzen dira aintzat:

– Semearen edo alabaren zaintza eta babespea duena.

– Aurrekoarekin bizi dena, ezkontidea zein izatezko bikotekidea izan.

– Familia-harrera edo tutoretza kasuetan, adingabearen zaintza duten pertsonak, eta, izanez gero, haien ezkontidea edo izatezko bikotekidea.



Ez dakit zenbateraino agertuko zaizkizuen horrelakoak, baina puntu honek hizpidea eman dezakeela iruditzen zait. Bestalde, ez ahaztu hor ageri den "en su caso" klixeari erreparatzea (horrek ere bi itzulpen ditu).

Uda ON.

Patxi

2007/07/25

Vengo en disponer

DECRETO FORAL 74/2007, de 24 de julio, por el que se dispone el cese en sus funciones del Director General de Deportes.
Conforme a lo establecido por los artículos 31.4.d), 40.2.b) y 45 de la Norma Foral 6/2005, de 12 de julio, sobre Organización Institucional, Gobierno y Administración del Territorio Histórico de Gipuzkoa, a propuesta del Diputado Foral del Departamento de Deportes y Acción Exterior, previa deliberación del Consejo de Diputados en sesión de 24 de julio de 2007,
Vengo en disponer el cese en sus funciones, del Director General de Deportes, D. Iñaki Ugarteburu Artamendi, agradeciéndole los servicios prestados.
Donostia-San Sebastián, 24 de julio de 2007.
EL DIPUTADO GENERAL,
Markel Olano Arrese.


Vengo en disponer y dispongo (y las comas, donde quiero las pongo).
Y mal que os pese, donde debo decir destitución, digo cese.
¿Lenguaje llano? Me niego de plano.

(Ante tanto disimulo, me parto el...).

Patxi

PD: Hurrengo erabakia honako hau da: "Vengo en nombrar Director General de Deportes a D. Iñaki Ugarteburu Artamendi". Hots, kargutik kendutakoa bera izendatzen da berriz kargu bererako. Katxondeoa da, ala hutsegitea? Gaurko GAOn datozen gainerako erabaki-bikoteetan ez dut halakorik ikusi.

Alde batera uzten ditut euskarazko testuari dagozkionak, erabat baldintzaturik gelditzen baitira gaztelaniazko zentzugabekeriarekin. Besteak beste, "vengo en nombrar" arkaismoaren iruntzia ez da "vengo en destituir" (edo, tematzen badira, 'cesar'), baizik eta "vengo en disponer el ...".

2007/07/16

El español jurídico

Joan den asteko mintegian, Patxi Petrirenak gaztelaniazko hizkera juridikoari buruzko bi liburu aipatu zituen. Horietako bat El español jurídico zen, Enrique Alcaraz eta Brian Hughes-ek idatzia. Hor doakizue liburuaren edukien laburpena, norbaitek erosi nahi badu aurretik idazlana nondik nora doan jakin dezan.
Patxi, galdera bat sortu zait liburua dela-eta: noizko balizko Euskara juridikoa? Hi geratu hintzen aipatu bi liburuen bibliografiak ematekotan...

---
Mikel Azkarate

Eskuordetzaz

Ekainaren bukaeran eskuordetza terminoari buruzko puntua jarri zuen Patxi de Vicentek Itzul zerrendako artikulu batean (ez zuen erantzunik izan, ordea). Gifamira ekarri dut, gure literatura juridiko-administratiboan maiz agertzeagatik interesgarria delakoan.

Hori dela eta, Errotaburuko plazan euskaraz hiruzpalau ordain bilatu diogu gaztelaniazko "delegar" terminoari, Aldundian osatutako corpusetik aterata:

(a) A-k B eskuordetu du zerbaitetarako
(b) A-k B-ri zerbait eman dio eskuordetzan
(c) A-k B-ri zerbaiten eskuordea eman dio
(d) A-k B-ri (-ren gain utzi) eman dio zerbait egiteko eskumena

Nire ustez, denak zuzenak eta egokiak dira, eta "delegar" terminoa euskaratzeko baliabide multzoa aberasten dute. Nago oraindik badirela ordain gehiago... Norbaitek jarriko al du orain puntua?

---
Mikel Azkarate

Zehapenak eta zigorrak

Gaurko GAO tik: «Beheko zerrendako zigor espedienteen Foru Aginduak (zigor-jardunbidea hastekoa) jakinarazten saiatu arren, horrek ondorior...